[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.DziaÅ‚anie.Przetwory z owoców kopru ogrodowego dziaÅ‚ajÄ… rozkurczowo na mięśnie gÅ‚ad-kie przewodu pokarmowego, a w mniejszym stopniu dróg żółciowych i moczowych.Pobudza-jÄ… jednoczeÅ›nie wydzielanie soku żoÅ‚Ä…dkowego i poprawiajÄ… przyswajanie skÅ‚adników pokar-mów, a ponadto hamujÄ… rozwój drobnoustrojów w jelitach.U niektórych osób zwiÄ™kszajÄ… nie-znacznie ilość wydalanego moczu.PobudzajÄ… czynność gruczołów mlecznych u kobiet kar-miÄ…cych.PrzenikajÄ… jednak do mleka matki i wywierajÄ… sÅ‚abe dziaÅ‚anie wiatropÄ™dne na nie-mowlÄ™ta.DziaÅ‚ania niepożądane.Przetwory z kopru ogrodowego, stosowane w zalecanych niżejdawkach leczniczych, nie wywoÅ‚ujÄ… objawów szkodliwych dla zdrowia.Zastosowanie.Napary z owoców kopru ogrodowego stosuje siÄ™ przede wszystkim w zabu-rzeniach trawiennych.SÄ… one bezpiecznym Å›rodkiem wiatropÄ™dnym i mogÄ… być nawet poda-wane niemowlÄ™tom.Zaleca siÄ™ je mÅ‚odzieży i osobom w wieku podeszÅ‚ym jako lek przeciw-skurczowy i zwiÄ™kszajÄ…cy wydzielanie soku żoÅ‚Ä…dkowego w niezbyt nasilonych przypadkachniestrawnoÅ›ci.Przetwory.Napar dla dzieci: rozdrobnić 1/3-1/2 Å‚yżki owoców kopru ogrodowego i zalać 1szklankÄ… wody wrzÄ…cej.Naparzać pod przykryciem 15-20 min.Odstawić na 10 min i przece-dzić.Podawać dzieciom doustnie 1-3 Å‚yżki, zależnie od wieku, 2-3 razy dziennie bezpoÅ›redniopo posiÅ‚kach, w zaburzeniach trawiennych; oseskom po 1/2-1 Å‚yżeczce naparu, który możnadodać do butelki z mlekiem lub podać doustnie po karmieniu.Napar dla dorosÅ‚ych: rozdrobnić 1/2-1 Å‚yżki owoców kopru ogrodowego i zalać 1 szklankÄ…wody wrzÄ…cej.Naparzać jak wyżej.Pić 1/3-1/2 szklanki 2-3 razy dziennie po posiÅ‚kach w maÅ‚onasilonych zaburzeniach trawiennych.20262.KOPYTNIK POSPOLITYAsarum europaeum L.Jest to roÅ›lina wieloletnia z rodziny Kokornakowatych (Aristolochiaceae), wystÄ™pujÄ…ca wcienistych lasach liÅ›ciastych i mieszanych oraz w zaroÅ›lach od Francji poza wschodnie granicePolski, również we WÅ‚oszech, na BaÅ‚kanach, Turcji i na Syberii.W Polsce jest dość pospolitaw caÅ‚ym kraju.Kopytnik jest roÅ›linÄ… do 10 cm wysokÄ…, wyksztaÅ‚cajÄ…cÄ… peÅ‚zajÄ…ce, silnie rozgaÅ‚Ä™zione kÅ‚Ä…czez licznymi nitkowatymi, krótkimi korzeniami.Aodyga czerwonawofiole-Kopytnik pospolity (wg T.Hajka, 1562)203towonabiegÅ‚a, również peÅ‚zajÄ…ca, przeważnie z 2-3 liśćmi.Poszczególne liÅ›cie na dÅ‚ugich,owÅ‚osionych ogonkach sÄ… okrÄ…gÅ‚awonerkowate, zbliżone ksztaÅ‚tem do odcisku koÅ„skiego ko-pyta, skórzaste, od strony górnej ciemnozielone, bÅ‚yszczÄ…ce, od strony dolnej - jaÅ›niejsze, ma-towe, zimotrwaÅ‚e.Kwiaty pojedyncze, brunatnoczerwone, dzwonkowate, wyrastajÄ… z pachwinliÅ›ci tuż przy ziemi i sÄ… zapylane przez mrówki i inne peÅ‚zajÄ…ce owady.Kwitnie od marca domaja.CaÅ‚a roÅ›lina, zwÅ‚aszcza po roztarciu, wydziela zapach pieprzowy.Kopytnik objÄ™ty jestczęściowÄ… ochronÄ… gatunkowÄ….Surowiec.Zbiera siÄ™ od wiosny do jesieni caÅ‚Ä… roÅ›linÄ™, wykopujÄ…c jÄ… wraz z częściÄ… nad-ziemnÄ…, otrzÄ…sa z ziemi i rozkÅ‚ada pojedynczÄ… warstwÄ… w cieniu i przewiewie.NastÄ™pnie dosu-sza w suszarni ogrzewanej w temp.okoÅ‚o 30°C.Otrzymuje siÄ™ ziele kopytnika z korzeniami -Herba Asari cum radicibus.Powinno ono zawierać minimum 0,8% olejku eterycznego.Jedy-nie w lecznictwie ludowym sÄ… stosowane same liÅ›cie kopytnika - Folium Asari.Podstawowe zwiÄ…zki czynne.Ziele zawiera okoÅ‚o 1,5% olejku eterycznego, ale ilość ta jestzmienna i zależy od miejsca zbioru oraz przypuszczalnie od wÅ‚aÅ›ciwoÅ›ci genetycznych.W li-Å›ciach znaleziono 0,13-0,24% olejku, natomiast w organach podziemnych do 3,6%, a w po-chodzÄ…cych z gór nawet do 8,25%.Podstawowym skÅ‚adnikiem olejku jest trans-izoazaron,oprócz niego sÄ… maÅ‚e iloÅ›ci izomerów azaronu, aldehydu azarylowego, safrolu i innych.ZnanesÄ… jednak rasy chemiczne kopytnika, w których podstawowym skÅ‚adnikiem olejku eterycznegojest trans-izoelemicyna lub eter metylowy trans-izoeugenolu.Ponadto ziele zawiera okoÅ‚o6,5% garbników, zwiÄ…zki cukrowe, żywicowe, sole mineralne (okoÅ‚o 8%), pochodnÄ… kumary-nowÄ… i inne.Brak alkaloidów.DziaÅ‚anie.Kopytnik i jego przetwory dziaÅ‚ajÄ… pobudzajÄ…co na czynnoÅ›ci wydzielnicze róż-nych narzÄ…dów.Najbardziej znaczÄ…ce jest wzmaganie wydzielania Å›luzu przez bÅ‚ony Å›luzoweżoÅ‚Ä…dka, jelit i oskrzeli, nastÄ™pnie zwiÄ™kszanie wydalania moczu i potu.DziaÅ‚ajÄ… także rozkur-czowo na jelita i oskrzela, zapobiegajÄ… i przeciwdziaÅ‚ajÄ… kurczom w obrÄ™bie ukÅ‚adu trawienne-go i oddechowego.SÄ… też Å›rodkiem wykrztuÅ›nym uÅ‚atwiajÄ…cym usuwanie Å›luzu zalegajÄ…cegow górnych drogach oddechowych z jednoczesnym przywróceniem swobodnego, naturalnegoruchu nabÅ‚onka rzÄ™skowego.Kopytnik wywiera również wpÅ‚yw hamujÄ…cy na sferÄ™ psychicznÄ…i przewodzenie bodzców w obrÄ™bie oÅ›rodkowego ukÅ‚adu nerwowego.DziaÅ‚a w sposób zbliżo-ny, a może nawet identyczny, do Å›rodków uspokajajÄ…cych i auksjolitycznych.DziaÅ‚a równieżprzeciwbakteryjnie.DziaÅ‚ania niepożądane.WiÄ™ksze dawki surowca, niż zalecane, powodujÄ… wiele objawówszkodliwych.Najpierw pojawiajÄ… siÄ™ nudnoÅ›ci i podrażnienie żoÅ‚Ä…dka, nastÄ™pnie wymioty ibiegunka.U kobiet nastÄ™puje przekrwienie narzÄ…dów miednicy maÅ‚ej i w przypadku ciąży ist-nieje grozba poronienia.Opisano jeden z przypadków poronienia, w którym doszÅ‚o również do lekkiego porażeniapoÅ‚owiczego
[ Pobierz całość w formacie PDF ]