[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.novapdf.com/) chciał wraz ze swą partią wprowadzić prawo Mojżeszowe do Anglii; w 1649 roku przedkładają oniparlamentowi wniosek przeniesienia niedzieli na sobotę; Lew Izraela", wypisano na sztandarze zwycięskichpurytanów1079.Już Heine powiedział, że purytanizm jest judaizmem z wieprzowiną"1080.W najnowszych czasach Max Weber zgromadził poszlaki, jako purytanizm przejął się żydowskimizapatrywaniami na kapitalizm, a Sombart wywodzi, jako dokładne zbadanie dowodzeń Webera wykazało, żewszystkie składniki dogmatów purytańskich, które posiadały podług mnie znaczenie zasadnicze dlaukształtowania ducha kapitalizmu, są zapożyczone ze świata ideałów religijnych żydowskich"1081.To wszystko skłoniło Sombarta, iż sformułował pytanie: Czy to wszystko, co nazywamy purytanizmem,nie jest właściwie w swych rysach zasadniczych judaizmem?"1082.Nie ulega wątpliwości, że wytworzyła się osobna kultura angielsko-żydowska.Historia jej (aż do dnidzisiejszych) wymaga osobnej książki.Problem ten pozostaje w związku z Kościołem niskim" i walką osamorządy.Niejedna zagadka z polityki angielskiej (zwłaszcza w czasach najnowszych) wyjaśnia sięwpływami uwielbianego Izraela.W tymże wieku XVII uczeni prawnicy sprzeczali się o zakres władzy królewskiej z pentateuchem wręku1083.A potem filozofia Saint-Simona, nosi znów w szerokim zakresie piętno ducha żydowskiego1084.Dziś zdumieni jesteśmy, dowiadując się, jako w Anglii XVII wieku można było domagać sięwprowadzenia prawa żydowskiego dla Anglików; a jednak nasi antytrynitarze także bliscy byli tym ideałom.Co więcej, Szwecja, która nigdy nie posiadała liczniejszego zaludnienia żydowskiego, otarła się również oprawo żydowskie.Od najlepszego biblisty protestanckich Niemiec z połowy XVII w.Michaelisa, dowiadujemy się, jakoprawo Mojżeszowe cywilne aż do niedawna ( bis auf ganz neue Zeiten") przed rokiem 1769 stanowiło wSzwecji ius subsidiarum, z czego ślad pozostał jeszcze w przysiędze sędziowskiej aż do dnia dzisiejszego"(pisano w roku 1769).Obecnie (1769) sądy nie powołują się już wprawdzie w Szwecji na prawo mojżeszowe,ale czy nie ma śladów poprzedniego stanu rzeczy w szwedzkim prawie krajowym?" zapytuje Michaelisprofesora z Upsali, Rabeniusa, któremu Stany szwedzkie poleciły układ nowego zbioru praw.Informuje zarazem Michaelis Rabeniusa, jako wielu uczonych niemieckich twierdzi, że bei uns", tj.wNiemczech protestanckich, prawo mojżeszowe posiada taką właśnie moc obowiązującą1085.Co za ciekawy temat dla historyków prawa, poniekąd i dla filozofii prawa! Mnie tu wystarcza samostwierdzenie tych okoliczności, jako dowód, że powtarzało się ciągle uwielbienie Izraela.Jakżeż miało nietrwać, skoro wierzono, jako każda litera Tory stanowi przykazanie boskie! Uczeni chrześcijańscy na wyścigisadzili się na to, żeby wykazać, że w prawodawstwie pięcioksięgu nie ma najmniejszej usterki; uczeni zaśprotestanccy długo pędzili w pierwszym szeregu wyścigów.Typowym bałwochwalcą prawa żydowskiego jest Michaelis, przy czym okazuje zacięcie karaimskie, bo1079Sm 2461080Sm 2461081Sm przedmowa I.1082Sm 1891083Moh 6, 71084Sm przyp.271 ad 3831085Mch przedmowaPrint to PDF without this message by purchasing novaPDF (http://www.novapdf.com/) nie uznaje interpretacji Talmudu, rad gdy może coś zganić na Talmud.Tak np.przeczy jakoby w Palestynieprzepadały były w siódmym roku, sabatowym, wszelkie długi.To tylko Talmud, mianowicie Miszna wtraktacie Szebit, imputuje coś tak absurdalnego, ale talmudyści są złymi komentatorami prawamojżeszowego"; a naprawdę zakazywano tylko egzekwowania długów w siódmym roku.Nie ma też nic złegow tym, że w takim roku nie wolno się było upominać o długi u %7łyda, lecz wolno u obcego.Nie było bowiemżniwa u %7łydów (przynajmniej w myśl prawa), więc %7łyd nie ma z czego płacić, ale obcych wolno upominać,boć oni nie posiadają roli w Palestynie1086.Ileż argumentacji u Michaelisa, żeby tylko zwolnić pięcioksiąg od zarzutu, że %7łydom nie wolno byłowalczyć w soboty i że ulegli skutkiem tego zakazu tak absurdalnego na wojnie.Wprawdzie sami %7łydzi totwierdzą i lubią się na to powoływać, żeby nie służyć wojskowo ale to szacherka, która nie ma nic do rzeczy.Zawsze walczono w soboty obronnie, a tylko nie zaczepnie, i to nieprzyjaciele wyzyskiwali! Ale nie brakświadectw, że staczali boje w sabat.Rejestruje je Michaelis starannie.Zresztą, jego zdaniem wątpliwościpowstały dopiero w 1.300 lat po Mojżeszu, podczas prześladowania syryjskiego, kiedy na pustyniwymordowano w sabat grono %7łydów bezbronnych1087.%7łartownisie znajdowali zawsze wdzięczny temat z powodu zdejmowania i wręczania bucika przyprzenoszeniu własności.Michaelis wywodzi, jako już za Dawida czasów przytoczone to jest w księdze Ruth,jako.przeżytek.Zaręcza, że nigdzie nie znalazł tego zwyczaju1088.Wierzymy tedy, jako w połowie VIIIwieku utrzymał się ten symbol w Niemczech już tylko przy chalicy" (wiam), ustępując poza tym miejscawymienianemu u Mendelsohna Mantelgriff" (zob.w następnym rozdziale), ale żeby miał być przeżytkiem zaDawida! Skądżeż tedy zawitał do Polski?Wszystko wytłumaczy, wszystko usprawiedliwi! Np
[ Pobierz całość w formacie PDF ]