[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Przyroda zmienia swe oblicze, towarzyszącrozwojowi uczuć bohatera : miłość budzi się wiosną, rozkwita latem, jesień przynosi cierpienia i walkiwewnętrzne, zima - tragiczny finał.Również wysoka wartość, przypisywana przez bohatera czystościdziecka i prostocie ludu, jest odbiciem poglądów wyżej wymienionych prekursorów romantyzmu.Samotność i wyjątkowość jednostki, pochwała nieskrępowanego indywidualizmu połączonego zeszczerym aż do ekshibicjonizmu wyjawianiem intymnych uczuć - to wszystko echa lektury Rousseau.Werter czyta Homera, by pózniej zastąpić go pieśniami Osjana, podobne fascynacje literackieprzeżywał w okresie studenckim Goethe.Niektóre poglądy i upodobania bohatera powieści mająbezpośrednie zródło w biografii jej autora: na przykład niechęć do narzuconej przez rodzinę służbypublicznej, zamiłowanie do pisarstwa i kontemplacji sztuki, krytyczne spojrzenie na ówczesne stosunkispołeczne.Gdy Goethe jako młody prawnik przybył w maju 1772 roku na praktykę sądową do Wetzlaru, spotkałna balu młodziutką i pełną uroku Chariottę Buff oraz jej narzeczonego, sekretarza poselstwahanowerskiego, Johanna Christiana Kestnera.Zaczął bywać w domu panny, poznał jej owdowiałegoojca i liczne rodzeństwo.Z czasem zauroczenie przerodziło się w miłość.Charlotta wprawdzie darzyłapoczątkującego poetę ciepłymi uczuciami, ale pozostała wierna Kestnerowi.Jej narzeczony zaprzyjazniłsię zresztą z Goethem, choć drażniły go zbyt jawne i częste przejawy fascynacji pisarza Lottą.Przyszłyautor Cierpień młodego Wertera przeżywał na przemian radosne chwile, spędzone z ukochaną i corazczęstsze momenty rozterek, płynących z wyrzutów sumienia.Wiedział, że zakłóca spokój ducha iprzyszłe szczęście narzeczonych.Toteż we wrześniu bez pożegnania wyjechał do Frankfurtu,zostawiając jedynie listy z wyjaśnieniami.Uniknął tym samym otwartego konfliktu i utrzymał przyjazń zobojgiem narzeczonych. W końcu pazdziernika Goethem wstrząsnęła wieść o samobójczej śmierci bliskiego przyjaciela, CarlaWilhelma Jerusalema, brunszwickiego sekretarza legislacyjnego.Był on człowiekiem wyjątkowowrażliwym, samotnikiem o zamiłowaniach filozoficznych.Na jego decyzję o samobójstwie złożyły sięnieporozumienia ze zwierzchnikiem, afront towarzyski (Jerusalema pomówiono o fałszyweprzypisywanie sobie szlachectwa) i nieszczęśliwa miłość do kobiety zamężnej.Znamienne, że przyjacielzastrzelił się z pistoletu pożyczonego od Kestnera.Miał wówczas na sobie żółtą kamizelkę i niebieskifrak.Na jego biurku znaleziono Emilię Gallotti Lessinga.Podobnie jak powieściowy Werter strzelił sobiew skroń i umierał długo.Pochowano go nocą, bez duchownego.Trumnę nieśli rzemieślnicy.Nietrudnow tych wszystkich szczegółach odnalezć dokładne pierwowzory wielu faktów zawartych w Cierpieniachmłodego Wertera.W 1773 roku na Goethego spadł kolejny cios: Charlotta wyszła za Kestnera, o czym powiadomiono gojuż po fakcie, i wyjechała z mężem do Hanoweru.Wkrótce po tym zmarła Henrietta von Roussilon,przyjaciółka i muza poety.Jej śmierć pogłębiła depresyjne nastroje autora Fausta.Rok pózniej przeżył on trudne chwile, gdy uwielbiana przez niego osiemnastoletnia przyjaciółka ipowiernica Maksymiliana von La Roche została wydana za leciwego frankfurckiego kupca, który,niechętny zbyt częstym wizytom Goethego, dał mu jasno do zrozumienia, że nie jest on mile widzianymw jego domu gościem.Powieściowa Lotta zyskała potem czarne oczy Maksymiliany, zaś Albert -niektóre cechy jej męża.Przeżycia tych trzech burzliwych lat znalazły odbicie w powieści, która, napisana w 1774 roku,dojrzewała w umyśle autora o wiele dłużej.Już w lipcu 1773 roku donosił Kestnerowi, że zamierza napodstawie historii ich znajomości napisać dramat, potem - że pisze powieść.Ostateczna wersjaCierpień młodego Wertera powstała jednak w ciągu kilku zaledwie tygodni.Jedyną istotną zmianą,wprowadzoną pózniej, było uzupełnienie drugiego wydania powieści (z roku 1787) o historię wiejskiegoparobka, który, zaślepiony miłością, zabił swojego rywala.Goethe nigdy nie krył, że powieść ma podłoże autobiograficzne.Sam twierdził, że wyposażył Werterawe własne uczucia i myśli
[ Pobierz całość w formacie PDF ]