[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Por.Simplicius (Phys.23, 33).78Por.404 b i n.79Twierdzenia Arystotelesa dobrze zgadza siÄ™ z tym, co onauce Anaksagorasa pisze Platon (Crat.400 A).Wszelki ruchpochodzi od umysÅ‚u.Nawet ruch, którym poruszajÄ… siÄ™ rzeczynaturalne, jest skutkiem obecnego w nich rozumu (duszy).Diels,Vorsokr.59 B 12; Themistius (24, 3); Simplicius (In Phys.164.156 - 157).80Sens tego zdania jasno wynika z poprzedniego przypisu.Nie dusza, lecz rozum jest zasadÄ… absolutnie pierwszÄ… w Å›wiecie.Dusza jest pojÄ™ciem pochodnym.81Diels, Vorsokr.59 B 12.To samo twierdzi Arystoteles oAnaksagorasie w różnych miejscach: De an.III, 429 a 18 - 20;Phys.VIII, 5, 256 b 24 - 27; Met.A, 989 b 14- 16.82Arystoteles odwoÅ‚uje siÄ™ tutaj do tradycji, bo Tales albo nicnie napisaÅ‚ (co jest najbardziej prawdopodobne), albo to, conapisaÅ‚ nie przetrwaÅ‚o do czasów Arystotelesa.Por.Diog.Laert.I,14.Dwa listy (Ad Pherecydem, Ad Solonem), które znajdujÄ… siÄ™ uDiogenesa, sÄ… na pewno nieautentyczne).81® »¯¸¿Â może u Arystotelesa oznaczać nie tylko kamieÅ„zwyczajny, lecz i magnes (Phys.VII, 10, 267 a 2); Diog.Laert.(I,24).WedÅ‚ug Aetiusa Tales byÅ‚ pierwszym, który twierdziÅ‚, żedusza porusza siÄ™ zawsze sama.Diels, Varsokr.11 A 22.84Aetius (Plac.4, 32) cytuje tutaj Anaksymenesa,Anaksagorasa i Archelaosa.Tego samego zdania byÅ‚Anaksymander, jak Å›wiadczy Teodoret (Graec.Aff.Cur.5, 18).Teoria ta byÅ‚a dobrze znana Platonowi (Phaed.).WedÅ‚ugDiogenesa z Apollonii dusza posiada wÅ‚adzÄ™ poznawczÄ…,ponieważ powietrze, z którego jest utworzona, jest zasadÄ…wszystkiego. Obdarzona jest wÅ‚adzÄ… poruszania, ponieważ powietrze jestnajbardziej subtelne ze wszystkich pierwiastków.85Twierdzenie Arystotelesa znajduje swoje potwierdzenie uPlatona (Crat.401 D, 402 A; Theaet.160 B, 162 E).86Zdaje siÄ™.że Arystoteles czyni tutaj aluzjÄ™ do zwolennikówHeraklita.Za czasów Platona byli oni liczni w Jonii, a zwÅ‚aszczaw Efezie.Por.Plato, Theaet.179 D; Arist., Met.I, 5, 1010 a 11.87WedÅ‚ug Alkmeona dusza jest ciÄ…gle w ruchu, podobnie jakciaÅ‚a niebieskie.Dlatego równie jak one nieÅ›miertelna.Diog.Laert(VIII, 83), Cicero (De nat.deor.I, 11, 27), Aetius IV, 22 (Diels,Vorsokr.24 A 12).Dusza znajduje siÄ™ wedÅ‚ug niego w mózgu,który odbiera wszystkie wrażenia zmysÅ‚owe przez kanaliki(ÀÌÁ¿¹).De gen.anim.II, 6 744 a 8; Theophrast., De sensu 25, 26(Diels, Vorsokr.24 A 5); Aetius V, 17, 3 (Diels, Vorsokr.14 A13); Aetius, IV, 17, l (Diels, Vorsokr.14 A 8).TeoriÄ™ jego przyjÄ™liHippokrates i Platon.Burnet uważa Alkmeona za twórcÄ™ psycho-logii doÅ›wiadczalnej (194).Alkmeon podkreÅ›laÅ‚ również różnicÄ™miÄ™dzy zmysÅ‚ami a rozumem (Diels, Vorsokr.24 B l a) i rozwinÄ…Å‚teoriÄ™ zmysłów.88Arystoteles bardzo rzadko go wspomina i zawsze zlekceważeniem.Met.A, 3,984 a 3 - 4.Kratinos w poemacie ¬½¿Àı¹ (WszystkowidzÄ…cy), bardzo go oÅ›miesza.Por.Schol.Aristoph., Ven.ad nubes 94 n.(Diels, Vorsokr.38 A 2, 3).89Tales przyjmowaÅ‚ wprawdzie, że woda jest zasadÄ…wszystkich rzeczy, nie powiedziaÅ‚ jednak, że dusza jest wodÄ….UczyniÅ‚ to dopiero Hippon.Aetius IV, 3, 9, (Diels, Vorsokr.38 A10); Hippolit.I, 16 (Diels, Vorsokr.26 A 3).90Kritias, o którym tutaj mowa, jest wedÅ‚ug Trendelenburga(196) jednym z trzydziestu tyranów.ByÅ‚ zwolennikiem sofistów,pozostawaÅ‚ w bliskich stosunkach z Platonem.Starożytni nic bylipewni, czy chodzi tu o tego Kritiasa, czy innego, również sofistÄ™.Poprzedni nic nie napisaÅ‚, ostatni pozostawiÅ‚ po sobie£Å³³Á¬µµ±Ä± (Tractatus).Por.Philoponos (89, 8); Simplicius(32,22), Alexander (u Philop.).91Dowód Kritiasa byÅ‚ nastÄ™pujÄ…cy: tylko te części organizmuposiadajÄ… czucie, które sÄ… obdarzone krwiÄ…; części, które sÄ… jejpozbawione (paznokcie, koÅ›ci, zÄ™by) nic nie czujÄ….Simplicius 32,23; Philoponos 89, 13.92Met.A, 8, 989 a 7.Terminem ºÁ¹Ä®Â okreÅ›la ArystotelesczÅ‚owieka, który rozstrzyga spór w sÄ…dzie honorowym lubtrybunale.Tym samym sÅ‚owem nazwano tych, którzy wykÅ‚adalisny lub gÅ‚osowali na dionizyjskich konkursach.Arystoteles zdajesiÄ™ tu czynić aluzjÄ™ do tego ostatniego rodzaju sÄ™dziów.93Aluzja do Anaksagorasa.Por.405 b 19
[ Pobierz całość w formacie PDF ]