[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.tac.hortus conclusus 'zamkniętychwałą" (Izajasz 50, 18).Brama do niebios: Betel,gdzie biblijny Jakub zobaczyłwe śnie drabinę i aniołów. Ojak straszne jest to miejsce!Nie jest to nic innego, tylkodom boży i brama niebieska"(Gen.28, 17).Alegoria bi-blijna: Wchodzcie przezciasną bramę, bo szerokawiedzie na zatracenie, aciasna do życia" (Ew.wgMat.7, 13 14).Przez bramę sprawiedliwościdochodzi się do Bogasprawiedliwego: Otwórzciemi bramy sprawiedliwości!Wszedłszy w nie będę Panawysławiał" (Psalm 117 19).Brama jest dla %7łydów takżeemblematem wygnaniaAdama i Ewy z raju, atry-butem proroka Ezechiela.Ludy Bliskiego Wschoduwyobrażały sobie istnienie,prócz bram do niebios, do ogród').Niepokalane %7łelazna Brama albo %7łelazne Wrota przełom DunajuPoczęcie, co opiera się na między Karpatami a Bałkanem) i przełęcze górskie (np.Bra-słowach Boga skierowanych ma Morawska między Górami Oderskimi a Beskidemdo Ezechiela (44,2): Ta Zląskim).brama (wschodnia) za- BRZmknięta będzie, i mąż nie Brąz (barwa brązowa) jest symbolem ziemi, gleby, gliny;wejdzie przez nią, bo Pan, jałowości (brunatna, rdzawa barwa jałowej pustyni wBóg izraelski, wszedł przez przeciwieństwie do urodzajnego czarnoziemu); jesieni.nią, i będzie zamknięta dla uwiędłego liścia; smutku, melancholii, rezygnacji;księcia".skromności; bierności, zachowawczości; troski; stanuBrama otwarta zakonnego, pokory, skruchy; ubóstwa; prostoty; spokoju,gościnność.,,Brama na spokojnego tła; zaufania; praktyczności; ekskrementów.wciąż otwarta przechodniom Brąz jesień. Przyćmiony mosiądz i brąz pazdziernika:ogłasza, że gościnna i bezduszne złoto pożółkłych jesionów (.), brzozowych liściwszystkich w gościnę zapra- bursztyn opłakany (.) ronią wśród liści milczącego spadusza" (Pan Tadeusz l, 39 40, (.) muzykę brązu, moMickiewicza).Przejezdnabrama to serce kobieciarza:Kasztelanowa mówi doAmelii o Mazepie: ,,Sercejego otwarte jak przejezdnabrama: jedna wjeżdża, adruga wyjeżdża za wrota"(Mazepa 1,3, 89, 90Słowackiego).Bramy do snów.W OdyseiHomera Pe-nelopa mówi doOdyssa: Dwie są bramyzwiewnych snów: jedna zrogu, druga z kościsłoniowej; te, któreprzechodzą przez kośćsłoniową niosą czcze słowa,drugie wróżą prawdę" (19,562, wg tł.J.Pa-randowskiego).Brama z kolumnami po obustronach 7ob.Kolumna.Brama Słońca strefamiędzyzwrotni-kowa.Bramami nazywa sięniektóre cieśniny wodne (np.Brama Aez, arab.Bab el-Man-deb, między Afryką iPółwyspom Arabskim: siądzu i miedzi" (Elegia przysięgę, dając porękę, zapewnienie (u nas żartobliwe:konające] jesieni 21 29 L.Klnę się na brodę Mahometa!).Broda jest słabym punktemStaffa).w walce wręcz: Aleksander Wielki kazał się wojsku golić, abyBrąz, jako barwa brunatnych brody żołnierza nie pochwyciła dłoń nieprzyjaciela.Brodakoszul hitlerowskich bojówek bywa oznaką żałoby; podeszłego wieku, doświadczenia,partyjnych Sturm-Abtei- konserwatyzmu; radykalizmu, rewolucji (zob.Włosy:lungen (SA), łączy się z Barbudos), mody młodzieżowej.Naczelni bogowie wieluhitlerowskim faszyzmem kultów wyobrażani są z brodami: Indra, Zeus, Po-sejdon;(barwa ekskrementów, judeo-chrześcijański Jahwe-Bóg Ojciec od ok.1300 n.e.,wybrana, być może, w Chrystus od V w.Zgodnie z ortodoksją chrzęść, broda na-związku z kompleksem anal- leży do wyobrażenia Boga", dlatego ruscy starowiercy sięnym).nie strzygą, a klerowi Kościoła Wschodniego nie wolnoBrąz w różnych odcieniach i obcinać włosów na głowie i brody.o różnych nazwach jako Broda mądrość.W staroż.Grecji i Rzymie była atrybutemmaści koni i barwy ubiorów godności filozofów i retorów.Persjusz, satyryk rzymski z I w.(w starożytności i n.e.nazwał Sokratesa magister bar-batus. Zapuścić sobieśredniowieczu barwa brodę mędrca" łac.żałoby). Konik cisawyniewielkiego wzrostu, szablaokuta po prostu" (Piosenkalitewska o koniu Kiejstuta 5 6 Mickiewicza). Książę,tyś się wczoraj palił domojego kasztanka igniadosza chwalił" (PanTadeusz 6, 204 5,Mickiewicza). Hrabiasiedział na dzielnym koniu, wczarnym stroju; na sukniorzechowy płaszcz wło-skiego kroju" (Pan Tadeusz7, 517 518 Mickiewicza). Anglik, oryginał, (.)wiecznie w spodniachnankinowych i wtabaczkowym fraku ubrany"(List do matki z 23 VIII 1833Słowackiego).BRODABroda w wielu kulturach jestsymbolem męskiej siły,odwagi, mądrości, godności,powagi, rangi, honoru (por.Włosy).Mężczyzna może sięna nią zaklinać składając sapientem pascere barbam Cienka i gruba broda.Wg Talmudu babilońskiego(Satyry 2,3,35 Horacego).(Sanhedrin, fol.lOOb) mąż o cienkiej brodzie jest chytry, a o Gdyby broda była gwarancją grubej mądrości, kozioł byłby wart głupi.Platona" (epigram Lukiana z Broda dzikość, barbarzyństwo, zacofanie. Gdy pióro zSamosat).Również przy- piórem pójdzie w rozumne zawody, zniknie dzikość, opadnąsłowia nie szczędzą drwiny: zabobonne brody" (Do Kajetana Węgierskiego 25 6 JózefaBroda nie czyni filozofa.Wybickiego).Piotr I rzekł: Rosyję zeuropejczyć mogę,Broda mądrości nie doda.obetnę suknie i ogolę brody" (Dziady cz.III, Ustęp, PrzeglądWłosy brody promienie wojska 197 8 Mickiewicza).O zbójcach: ,,Brody ich długie,słoneczne.W Asyrii, Izraelu, kręcone wąsiska, wzrok dziki" (Powrót taty 37 Mickiewicza).Egipcie władcy i kapłani Kolory bród: złoty promienie Słońca; niebieski złozdobili, zaplatali, kunsztownie (Sinobrody); rudy zdrada (w średniowieczufryzowali swe potężne brody, przedstawiano Kaina i Judasza z czerwoną brodą i czu-farbowali je na żółto lub pryną); siwy promienie Księżyca, powaga,pomarańczowo henną (barwą doświadczenie, godność, starość.Przysłowia: Kto ma białąsłoneczną), przetykali złotą brodę, ten nie chodzi po wodę, tj.starego trzeba szanowaćnicią lub przywdziewali brodysztuczne umocowane nawstążce związanej na czubkugłowy (moda istniejąca od ok.3000 do ok.1580 p.n.e.)
[ Pobierz całość w formacie PDF ]