[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Gra"am tam Jen-ny, du�� �piewan� rol�.Golo nigdy nie oszcz�dza" aktorów, a wi�c i pró-by do Opery by"y bardzo ostre.Na kilka dni przed premier� zacz�"szwankowa� mi g"os.Posz"am wi�c do lekarza, znanego laryngologaz Gdyni, który stwierdzi", �e nabawi"am si� guzków na strunach g"oso-wych i w zwi�zku z tym powinnam natychmiast przerwa� prac� i za-milkn��.Grozi" mi nawet operacj�.Ale jak tu zamilkn��, kiedy premie-ra tu�-tu�? Mój �yczliwy pan doktor obecny na premierze z przera�e-niem patrzy" i s"ucha", jak �piewa"am pi�kn� Ballad� o okr�tach.Ma"o,�e za�piewa"am! Publiczno�� domaga"a si� bisu, có� wi�c by"o robi�? Bi-sowa"am to najpi�kniejsze prze�ycie dla aktora! No i nie tylko szcz��li-wie obesz"o si� bez operacji, ale do dzi� grzmi� dono�nym g"osem.Jest jednak jedna dolegliwo��, z której chyba nigdy si� nie wylecz�.Towspomniany ju� wcze�niej l�k przed wielkimi p"aszczyznami w za-mkni�tej przestrzeni, prawdziwa fobia.Pami�tam moje pierwsze spotka-nie z Panoram� Rac"awick� we Lwowie.Mia"am wtedy mo�e dziewi��,mo�e dziesi�� lat i tatu� uzna", �e czas ju� obejrze� to wielkie dzie"o.Pa-norama prezentowana by"a w brzydkiej rotundzie.Kiedy zobaczy"amogromne p"ótno, w pierwszej chwili chcia"am ucieka� niestety, tatu�nie pozwoli" mi wyj��.Powoli oswaja"am si� z tym przera�aj�cym mniewidokiem.Uspokoi"am si� dopiero wtedy, kiedy dzi�ki o�wietleniu zacz�"o mi si� wydawa�, �e to wszystko, co dzieje si� na p"ótnie, mamiejsce w plenerze, a wi�c daleko od nas.Takie wra�enie spot�gowanodzi�ki po"�czeniu obrazu z prawdziwymi krzakami, elementami ko�-skich uprz��y czy kó" od wozów.Taka by"a moja pierwsza zarz�dzonaprzez tatusia lekcja historii, z której ja, cho� mia"am z"udzenie, �e tootwarta przestrze�, chcia"am jak najszybciej uciec.Marzy"am tylkoo tym, by znowu znale�� si� na Placu Powystawowym i odetchn�� praw-dziwym �wie�ym powietrzem.- 153 - Panoram� Rac"awick� we Lwo-wie odwiedza"am jeszcze kilka ra-zy, ale zawsze pod przymusem.Nie zastanawia"am si� wtedy, nadwarto�ciami artystycznymi tego,dzie"a dla mnie by"o przera�aj�-ce swoim ogromem zamkni�tymw pomieszczeniu.Po latach, kiedy re�yserowa"amjak�� sztuk� w teatrze we Wroc"a-wiu, znowu mia"am okazj� zoba-czy� Panoram�.By"o to krótko pootwarciu i dosta� si� na ni� wcalenie by"o "atwo.Wcale nie pali"amsi� do tej wycieczki, jednak dyrek-tor teatru postawi" sobie za punkthonoru, by mnie i m��owi biletydo Rotundy za"atwi�.Poszli�mywi�c budynek pi�kny, lekcja hi-storii p"ynie dyskretnie z g"o�ni-40.W roli Jenny w Operze za trzy grosze ków, szczegó"owo opisywany jestBrechta, re�yseria Jerzy Goli�ski, scenografiaka�dy fragment p"ótna.Pomy�la-Ali Bunsch, Teatr Wybrze�e w Gda�sku ,"am, �e gdyby tu by" mój tatu�,1960nie musia"by niczego mi t"uma-czy�, a i sam pewnie by"by zachwycony.A obraz? Wiele czyta"am i s"y-sza"am o jego autorach.Znam listy Wojciecha Kossaka do rodziny, opi-suj�ce jego stosunek do Styki, z którym obraz ten malowa".Z ust samejMagdaleny Samozwaniec, która zaszczyci"a mnie sw� przyja�ni�, wieles"ysza"am o jej ojcu i pracy nad Panoram� Rac"awick�.Jak przed laty,tak�e i dzisiaj nie zastanawiam si� nad warto�ci� tego dzie"a, cho� mamwiele w�tpliwo�ci.Ale przecie� raczej nie powinnam wyra�a� swojej opi-nii je�li chodzi o malarstwo i rze�b�, bo po pierwsze jestem kompletn�dyletantk�, a po drugie tak bardzo boj� si� wielkich eksponatów, �ezwyczajnie nie mog� na nie patrze�.Pami�tam, jak mój pierwszy m��, Sylwester Czosnowski, opowiada"mi bardzo wiele o Luwrze i o tym, jak cz�sto zm�czony studiami szed"tam, by odpocz�� przed obrazem Mony Lizy i nie móg" nigdy oderwa� odniej oczu.Po wielu latach i ja znalaz"am si� w Pary�u, na stypendium.Mia"am sta"� bezp"atn� kart� na wej�cie do ka�dego muzeum, wi�c jaktu nie pój�� do Luwru? Niestety, zaraz po wej�ciu zdj�" mnie panicznystrach, kiedy zobaczy"am wielkie rze�by, a potem galerie z ogromnymi- 154 - p"ótnami wydawa"o mi si�, �e za chwil� zemdlej�.Z trudem, bo z tru-dem, dotar"am jednak do zas"oni�tej szk"em Mony Lizy.Stan�"am w t"u-mie ludzi i poczu"am si� troch� spokojniejsza ten obraz nie napawa"mnie l�kiem, bo nie jest wielki.Ci�gle jednak dr�czy"a mnie my�l o tychwszystkich innych ogromnych dzie"ach i chcia"am jak najszybciej zna-le�� si� na ulicy.Niestety, nie potrafi� wyt"umaczy� sobie tych moich l�-ków.Na my�l o jakimkolwiek muzeum dostaj� dreszczy.Faktem jest jed-nak, �e przemog"am si� z wielkim trudem i obejrza"am moskiewsk� Ga-leri� Tretiakowsk�.Ale do muzeum w Dre�nie nie wesz"am, cho� pod-chodzi"am do tego wiele razy.Nie wejd� tak�e do Sukiennic.Wiem do-brze co tam si� znajduje i to mi wystarczy.Ogl�dam albumy.Kolejn� histori� tego typu prze�y"am, kiedy tym razem ze Zdzichem odwiedzi"am Pary�.Postanowili�my zobaczy� Wersal.Wszystko by"ocudowne do chwili, kiedy uchyli"am drzwi do Sali Napoleo�skiej.Zoba-czy"am to ponure od ciemnych wielkich p"ócien wn�trze i zwyczajniezwia"am umówi"am si� tylko z m��em, �e jak sko�czy ogl�danie, spo-tkamy si� w ogrodach pa"acowych.Podobnie jest ze s"ynn� kurtyn� Siemiradzkiego w Teatrze im.S"owac-kiego w Krakowie.Nie wejd� na widowni� wcze�niej, jak po podniesie-niu kurtyny.Choroba, po prostu choroba! Rozmawia"am z wieloma psychiatramii psychologami i nikt do tej pory nie spotka" si� z podobnymi dolegliwo-�ciami.Tak wi�c nie ma dla mnie �adnej terapii ze strachu przed wiel-kimi p"aszczyznami w zamkni�tej przestrzeni chyba nie wylecz� si� ju�nigdy.Wielokrotnie si� zastanawia"am i szuka"am �ród"a tego mojegokalectwa.Bo ta fobia w"a�nie nim jest, szczególnie dla mnie aktorki i re-�ysera.My�l� sobie, �e wszystkiemu jest winien mój strach przed �mierci�.Wielkie obrazy i rze�by w zamkni�ciu cho� s� dzie"ami znakomitychtwórców, którzy tchn�li w nie swój talent i cz�stk� �ycia jednak s� za-styg"e, martwe, nieruchome, jak wszystko, co si� "�czy z cmentarzami.Cz�sto bywam w kinie, mog� ogl�da� film nawet na najwi�kszym ekra-nie, bo tu wszystko si� rusza, �yje.Mog� pracowa� na scenie w�ród naj-wi�kszych dekoracji, bo i one cz�sto s� w ruchu, ale pami�tam przygod�,jak� prze�y"am w Operze Ba"tyckiej, gdzie grali�my na zmian� z jej ze-spo"em, jako �e Teatru Wybrze�e jeszcze wtedy nie by"o.My wystawia-li�my wtedy Franka V D�rrenmatta, a opera mia"a w repertuarze Aid�
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
