Krasiński Zygmunt Sto listów do Delfiny

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Tłumy, jak czarne rzeki, wlały się do Corsa,u okna każdego świec mnóstwo, jasno, jak we dnie, śpiewy, okrzyki, radość i ja tam był, i jatam szedł, lecz niedługo.Ta ulica mej przeszłości tak promienna, tak odiamentowana świa-tłami, a ja wśród niej jak trup, perinde ac cadaver649, więc uciekłem znów, przypomniawszysobie widzenie o pielgrzymach, uciekłem, na ucieczce wszystko mi się tu kończy zawsze.Rozpacz żarła serce.Z rozpaczym poszedł do Minerva650.Zastałem tam na 3 piętrze pana Adama, wchodzę, byłz nim uczeń Gierycz651.Zrazu nie poznał, ale wnet rzucił się na mnie i ściskał do zaduszenia i rzekł tonem mongolskim do Gierycza, z którym grzecznie się chciałem przywitać i zapo-znać: ,,Ruszaj precz, zostaw nas samych. Ten, jak niewolnik, nie śmiejąc się nawet mi od-kłonić, znikł.Zostaliśmy sami.On zaraz do mnie o wielkościach mego Ducha i że z naszegospotkania się dobro dla wszystkich wypłynąć musi.Ja, nie poczuwając się do wielkościonych, coś skromnie zaprzecznego odpowiadam, że blask sam na mnie on rzucił652.On wtedynatychmiast w gniew: ,,A to żarty, zawsze żarty, tylko kpiny, czy się nie czujesz, czy niewiesz, kimeś tu nie o skromność lub pychę chodzi, ale o dary zlane, które trzeba uczynnić.Zawsze żarty, nic serio nigdy, to jak Mycielski G-ał.Doskonały, zacny, ale rozstrzelał siłęcałą na żarty, nie skupi się nigdy.To jak pani D.(tum uszy natężył) wyższy Duch tak,wyższy, niepospolita kobieta, ale co z tego? Przychodzę do niej, z najgłębszym uczuciem jejmówię: �Jadę do Rzymu�, a ona: Ah! comme je voudrais aller avec vous653.Więc ja mówię:�Biorę z sobą�, a ona wtedy: Je ne puis pas654.Więc na co mówić, że chciałoby się, kiedy niemożna, na co kpić.Takim to mi tonem powiedziała lekkim; szczere, głębokie, chłopskieuczucie inaczej by się odezwało. Natychmiast reflektować go zacząłem: ,,A to chciałbyś,drogi Adamie, tyranią niesłychaną obarczyć każde słowo, każden ruch, każden wykrzyk ludz-ki.Jakżeż, nie wolno już krzyknąć: �Chce mi się?�.Na miłość Boga, co to znaczy? Nie wol-no pani Delfinie oświadczyć chęć jakąś, a potem wyznać, że nie może jej wykonać? To był648Wszelkie żądania ludu zostaną zaspokojone przez Jego Zwiątobliwość.Istotnie, papieżPius IX poszedł na ustępstwa i utworzył gabinet rządowy, złożony z trzech duchownych isześciu świeckich liberalnych ministrów, pod wpływem zaś wydarzeń z lutego i marca, kiedyto otrzymywały konstytucje kolejne państewka włoskie: Wielkie Księstwo Toskańskie i Kró-lestwo Sardynii (zwane potocznie Piemontem), również i Państwu Kościelnemu nadał 14marca Statut Fundamentalny, a także udzielił papieskiego błogosławieństwa oddziałom, wy-ruszającym do walki z wojskami austriackimi.649Uległy jak trup.650W hotelu D i M i n e r v a mieszkał Mickiewicz, który przyjechał do Rzymu 7 II 1848r.651Edward G e r i t z vel G i e r y c z (1811 1860) uczestnik powstania listopadowego,na emigracji towarzysz A.Mickiewicza, towiańczyk.8 II 1848 Krasiński pisał do Delfiny:,,Gierycz, uczeń i sługa brata Adama, który zawsze jak cerber stoi u drzwi jego i wpuszcza, iwypuszcza lub broni progu, wciąż przez cały dzień mu [L.Weyssenhoffowi] o mnie gadał.Twierdził o Henryku zaś [tj.o Z.K.], że wielki, wielki prorok , (Wyd.A.%7ł.).652Mówiąc pochlebnie w prelekcjach o Nieboskiej komedii.653Ach, jakże bym chciała jechać z panem.654Nie mogę.237krzyk naiwny jej ducha, a potem powiedziała: nie mogę. To znów był okoliczności mus, cotu dziwnego? To potoczne życie, szczegół najdrobniejszy, czy warto o nim mówić?,,Ale chłopskie uczucie inaczej by się było odezwało, jakoś by powiedziało z westchnie-niem: �Ach! ż e b y t o d o R z y m u m n i e�, ale nie takim sposobem: Emmenez-moiavec vous, comme je voudrais etc., etc. Na to ja: ,,Zapominasz, że całe wychowanie włożyłona panią Delfinę, jako powinność, obowiązek niewyrażania się nigdy po chłopsku. Ach!Ach! prawda i to, masz rację, o czym innym mówmy.Pierwszą tę walkę stoczywszy i nieustąpiwszy, zacząłem w mnóstwie rzeczy co chwila walczyć, przystawać, kiedym mógł, opie-rać się, kiedym nie czuł, że prawda, kiedy on głos podnosił, ja głośniejszy jeszcze wydoby-wałem z piersi to wywierało specyficzne na nim wrażenie.Ale wiesz, w dyskusji kogo minajbardziej sposobem łamanym, a despotycznym jej prowadzenia przypomniał, wiesz kogo?Ot, ojca mego i to nie tylko w metodzie, ale i w wielu zdaniach swoich, skoro mówi o wa-dach narodu.Nic przykrzejszego, jak rozmowa z nim, bo ciągłą bójką na noże nigdy go wciągu logicznym rzeczy nie utrzymać, skacze przez otchłanie rozumowania, z brzegu na dru-gi.Jednak, jak każdy despota, skoro poczuje opór silny i z prawdziwego przywileju wolnościpochodzący, zmieszan się cofa.Ból wtedy okropny maluje się na jego twarzy.Ranę, którą Ciwciąż zadaje, Ty mu wtedy zadałaś na odwrót.Choćby i prawda wiekuista była w Towiańsz-czyznie, jeszcze bym powiedział, że go opętała.Bo chcieć nie rozlewać prawdy, jak światłosię rozlewa, ale wciskać ją tak, jak nakłada się kajdany, to być opętanym, a nie oświeconymprzez prawdę! Myślałem, że doznam wpływu mistycznego, wiesz, owego, który w mózguzadrgawszy, spływa mrozem przez kość pacierzową, zaiskrzą się łzami w oczach roztkliwio-nych.Nic takiego, wcale nic nie doznałem owszem, rzeczywistą tylko uczułem energię wemnie się budzącą, twardą stal Ducha, stającą oporem przeciw stali drugiej, świętej wolnościdar mi od niebios dan w stosunku do wszelkiego ludzkiego, drugiego Ducha, odzywający sięw piersi przez ucisk obrażonej.I tom mu zaraz wypowiedział, z najtkliwszą prośbą, by pa-miętał o tym i w rozmowie nie chciał mi być tyranem.,,Możesz być Duchem wyższym sto-kroć ode mnie, i myślę, że takim jesteś, lecz przed Bogiem, przed owym Trzecim przytom-nym, oba równości zażywamy jednej co do wolnego, niepodległego myślenia.Ja mam święteprawo mówić i oświadczać, co myślę, czuję, w co wierzę lub co odrzucam [ Pobierz całość w formacie PDF ]

ebook - pobieranie - do ÂściÂągnięcia - pdf - download

Podobne