[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Również i Durkheim, znajdujÄ…cy siÄ™pod wpÅ‚ywem Comte'owskiego obrazu spoÅ‚eczeÅ„stwa zniszczonego przez racjonali-styczny negatywizm i indywidualizm, chcÄ…c znalezć przeciwieÅ„stwo dla zdezintegro-wanego nowoczesnego spoÅ‚eczeÅ„stwa zachodniego, skupiÅ‚ uwagÄ™ na tym samym zjawi-sku co Tönnies na solidarnoÅ›ci mechanicznej.Po drugiej stronie oceanu, zaraz po przeÅ‚omie wieków i absolutnie bez zwiÄ…zkuz pismami czy to Tönniesa, czy Durkheima, Charles Cooley skupiÅ‚ swÄ… uwagÄ™ na tymsamym zjawisku stanie intensywnej i rozlegÅ‚ej solidarnoÅ›ci w stosunkowo maÅ‚ychgrupach, w których istnieje możliwość bezpoÅ›rednich interakcji i bardzo wyraznegopoczucia MY, w którym stopione sÄ… indywidualnoÅ›ci SÄ…siedztwo, rodzinai zabawowa grupa dzieci zostaÅ‚y nazwane grupami pierwotnymi.Podobnie jak Tönies, Cooley zamierzaÅ‚ przeciwstawić nieprzyjemne, \ samolubne, konfliktogenneaspekty nowoczesnego spoÅ‚eczeÅ„stwa etosowi grupy pierwotnej.Podobnie jak Tönnies,278Edward A.Shils PIERWOTNE ZWIZKI SPOAECZNEuważaÅ‚ on, że szersze spoÅ‚eczeÅ„stwa mogÄ… wytworzyć swój etos, opierajÄ…c siÄ™ na zasa-dach panujÄ…cych w maÅ‚ych, silnie powiÄ…zanych wewnÄ…trz grupach; używaÅ‚ on terminu pierwotna , ponieważ wierzyÅ‚ że ich pierwotna natura polega na tym, że w tychgrupach formowane sÄ… wyższe ideaÅ‚y, które mogÄ… kierować zachowaniami w szerszymspoÅ‚eczeÅ„stwie.Grupa pierwotna staÅ‚a siÄ™ jednym z głównych przedmiotów zainteresowaÅ„ socjolo-gii amerykaÅ„skiej, aż do poczÄ…tku wielkiej depresji i dojÅ›cia Adolfa Hitlera do wÅ‚adzyw Niemczech.W.I.Thomas i Robert Park, Ernest Burgess i inni pisarze amerykaÅ„scyzwrócili siÄ™ ku rodzinie, grupie zabawowej, gangowi chÅ‚opców, Å›ciÅ›le powiÄ…zanej we-wnÄ™trznie spoÅ‚ecznoÅ›ci wioskowej, sÄ…siedztwu jako grupom pierwotnym, z którychwszystkie z wyjÄ…tkiem gangu chÅ‚opców byÅ‚y, jak sÄ…dzili, w trakcie procesu erozjispowodowanego przez indywidualizm, wzrost racjonalnoÅ›ci i wielkich organizacji orazrozpad wspólnoty moralnej amerykaÅ„skiego spoÅ‚eczeÅ„stwa miejskiego.Pózny esejprofesora Louisa Wirtha pt.Urbanism as a Way of Life przedstawiÅ‚ w skrajnej formieprzeciwieÅ„stwo miÄ™dzy solidarnoÅ›ciÄ… moralnÄ… grupy pierwotnej a anomijnym indywi-dualizmem, nie ograniczonym przez wspólne standardy moralne, a charakterystycz-nym dla nowoczesnego spoÅ‚eczeÅ„stwa miejskiego.W 1935 roku Elton Mayo opublikowaÅ‚ The Human Problems of an Industrial Civi-lization, zaÅ› niewiele pózniej T.N.Whitehead ogÅ‚osiÅ‚ Leadership in a Free Society.Obaj autorzy podkreÅ›lali zubożenie stosunków spoÅ‚ecznych w nowoczesnej fabryce,przez co rozumieli brak silnych powiÄ…zaÅ„ osobistych miÄ™dzy robotnikami a persone-lem kierowniczym.WyciÄ…gali z tej obserwacji wszelkie rodzaje drÄ™czÄ…cych ichkonsekwencji, takich jak konflikt klasowy, maÅ‚Ä… produktywność przemysÅ‚u itp.%7Å‚adenz nich nie wspomina o swej ewentualnej znajomoÅ›ci prac Cooleya czy Tönniesa naten sam temat.We wczesnych latach dwudziestych XX wieku profesor Hermann Schmalenbachw eseju Die Soziologische Kategorie des Bundes (zamieszczonym w Die DioskurenVol.1) wprowadziÅ‚ nowÄ… nutÄ™ do analizy pojÄ™cia Gemeinschaft.Zamiast wykorzy-stać je dla rozdymania opisu indywidualizmu i moralnego rozprzężenia w nowocze-snym spoÅ‚eczeÅ„stwie, przeanalizowaÅ‚ samo pojÄ™cie i odkryÅ‚, że obejmuje onoróżnorodne zjawiska, które koniecznie powinny być od siebie oddzielone.ZauważyÅ‚,że stan intensywnej i rozlegÅ‚ej solidarnoÅ›ci może istnieć nawet wtedy, gdy ci, którzy jÄ…podzielajÄ…, ani nie posiadajÄ… wspólnego terytorium pochodzenia czy zamieszkania,wspólnego miejsca pracy, ani nie Å‚Ä…czÄ… ich zwiÄ…zki krwi czy powiÄ…zania seksualne.Gdyby te elementy o charakterze podstawowym wyizolować z oryginalnego pojÄ™ciaGemeinschaft, pozostaÅ‚oÅ›ciÄ… byÅ‚by Bund, dla okreÅ›lenia którego takie terminy, jak:bractwo, braterstwo, zwiÄ…zek, wiÄ™z, gang, sÄ… tylko prymitywnymi przekÅ‚adami, alez których każdy prezentuje nam element intensywnego wzajemnego przywiÄ…zania,niezależnego od pierwotnych, podstawowych zwiÄ…zków.Idee Schmalenbacha niezostaÅ‚y podjÄ™te przez innych socjologów niemieckich.PozostaÅ‚y też caÅ‚kowicie niezna-ne w Å›wiecie angielskojÄ™zycznym
[ Pobierz całość w formacie PDF ]