[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.W 1135 r.Boles³aw Krzyvousty z³o¿y³ w Merseburgu ho³d lenny cesarzowi Lotarowi III.Za tê cenê, oznaczaj¹c¹ rócvnie¿ rezygnacjê Krzywoustego ze starañ o koronê k,blewsk¹, metropolia gnieŸnieñska odzyska³a samodzielnoœæ (potwierdzenie w bulli papieskiej z 1136 r.).Pod koniec d³ugiego panowania Krzywousty, który doœwiadczy³ rnocno bratobójczych walk, usi³owa³ rozwi¹zaæ kwestie nastêpstwa tronu w testamencie.Na mocy testamentu z 1138 r.w³adzê zwierzchni¹ nad ksi¹¿êtami mia³ sprawowaæ z¹wsze najstarszy z braci, zwany seniorem.S enior:a) posiada³ dziedziczn¹ dzielnicê senioraln¹ ze stolic¹ w Krakowie,b) prowadzi³ polsk¹ politykê zagraniczn¹,c) utrzymywa³ swoje za³ogi wojskowe w g³ównych grodach ca³ego kraju,d) wspó³decydowa³ o obsadzie urzêdów.Innym synom Boles³aw wyznaczy³ dziedziezne dzielnice i ograniczone prawa.Ale testament, wbrew intencjom Krzyvoustego, po jego œmierci w 1138 r., da³ pocz¹tek d³ugotrwa³emu rozbiciu dzielnicowemu pañstiva polskiego.CHARAKTERYSNKA PAÑSTWA I SPO£ECZEÑSTWA ZA PIERWSZYCH PIASTÓWPañstv.vo piastowskie mia³o charakter patrymonialny - w³adca by³ v³aœcicielem ("ojcem") kraju.Spo³eczeñstwo· musia³o nie tylko p³aciæ daniny, ale i wykonywaæ pos³ugi (np.transport, unacnianie grodów).· Tylko ksi¹¿ê móg³ biæ monetê i pobieraæ c³a (by³y to tzw.regalia).· Czêœæ mieszkañcó5v, zwana ludnoœci¹ s³u¿ebn¹, by³a zwolniona z powy¿szych ciê¿arów prawa ksi¹¿êcego (daniny, pos³ugi).W zamian specjalizowa³a siê w wyrobie okreœlonych dóbr, co znalaz³o odbicie w zachowanych do dzisiaj nazwach miejscowoœci (np.Piekary wypieka³y chleb, Grotniki wyrabia³y groty do strza³, Winiary - yvino, itp.).Wojsko Od czasów Kazimierza Odnowiciela zawodowych wojskowych dru¿ynników - zast¹pili rycerze, maj¹cy obowi¹zek stawienia siê konno na wezwanie w³adcy (nadanie prawa rycerskiego).Ksi¹¿ê rz¹dzi³ z pomoc¹ wiecu.W sk³ad wiecu wchodzili: zastêpca ksiêcia - palatyn lub wojewoda, komornik (skarb), czeœnik i stolnik (konsumpeja), kanclerz (kancelaria).P-zedstawicielem ksiêcia sv terenie by³ pan grodowy (kasztelan, komes); grody spe³nia³y iviêc nie tylko funkcje obronne, ale odgryva³y tak¿e istotn¹ rolê.v administrowaniu krajem.Wydaje siê, i¿ w ci¹gu ponad 150 lat, od czasów Mieszka I do testamentu Krzyvoustego, Polacy uzyskali œwiadomoœæ.odrêbnoœci etnicznej i kulturowej.Zadziwiaj¹co wytrwa³a obrona przed Niemcami (równie¿ w obrêbie Koœcio³a), by³aby tego potwierdzeniem
[ Pobierz całość w formacie PDF ]