[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Tak samo jest we wszystkim.Prawo przyrodzone naznacza czÅ‚owiekowi granice potrzeb, których bezkarnie przekroczyć nie może."Różne stanowiska spoÅ‚eczne stwarzajÄ… nowe potrzeby, które nie sÄ… takie same dla wszystkich ludzi.WiÄ™c może i prawo przyrodzone nie jest prawem jednolitym ?"Rozmaitość stanowisk w przyrodzie odpowiada prawom postÄ™pu.To jednak nie przeszkadza jednoÅ›ci prawa przyrodzonego, które stosuje siÄ™ do wszystkich."Warunki żywota ludzkiego zmieniajÄ… siÄ™ stosownie do czasu i miejsÂca; z tego wynikajÄ… dla niego odmienne potrzeby i stosunki spoÅ‚eczne, dostosowane do tych potrzeb.Ponieważ różnorodność ta leży w naturze rzeczy, zgadza siÄ™ z prawem Bożym i w niczym nie zmienia jego jednolitej zasady.Czy dobro i zÅ‚o jest dla wszystkich ludzi jednakowe?"Prawo Boże jest dla wszystkich to samo; stopieÅ„ zÅ‚a zależy jednak od woli uczynienia źle.Dobro jest zawsze dobrem, a zÅ‚o zawsze zÅ‚em, niezależnie od stanowiska czÅ‚owieka.Różnica leży tylko w stopniu odÂpowiedzialnoÅ›ci.Czy grzech popeÅ‚niony nie wynika czÄ™sto z okolicznoÅ›ci, do których nas ludzie wprowadzili? Kto jest wówczas wiÄ™cej winien?"Odpowiedzialność spada na tego, kto jest przyczynÄ… zÅ‚ego.Dlatego czÅ‚owiek, popeÅ‚niajÄ…cy grzech z powodu okolicznoÅ›ci, do których go przyÂwiedli bliźni, jest mniej winien, niż ci, którzy byli tego przyczynÄ…, alÂbowiem każdy odpokutuje nie tylko grzech, którego siÄ™ dopuÅ›ci, lecz i grzech, którego byÅ‚ powodem."Czy ten, który nie dopuÅ›ciÅ‚ siÄ™ zÅ‚a, ale korzysta ze zÅ‚a, popeÅ‚nionego przez innych, jest tak samo winien, jak tamten?"Jest to tak samo, jak gdyby je sam popeÅ‚niÅ‚.Korzystać z niego znaÂczy uczestniczyć w nim.Przed czynem może cofnÄ…Å‚by siÄ™; ale gdy go znajdzie popeÅ‚nionym, korzysta z niego, a wiÄ™c go pochwala i byÅ‚by siÄ™ go dopuÅ›ciÅ‚, gdyby mógÅ‚ lub gdyby siÄ™ na to odważyÅ‚."Czy chęć do grzechu jest tak samo karygodna, jak grzech sam?"WedÅ‚ug okolicznoÅ›ci.Jeżeli opieracie siÄ™ pragnieniu zÅ‚a, zwÅ‚aszcza gdy macie możność uczynić mu zadość, bÄ™dzie to cnotÄ….Jeżeli zaÅ› nie robicie źle tylko z braku sposobnoÅ›ci do grzechu - to nie jesteÅ›cie wolni od winy."Czy chcÄ…c być miÅ‚ym Bogu i zapewnić sobie szczęśliwÄ… przyszÅ‚ość wystarczy nie czynić nic zÅ‚ego?"Nie, musicie ponadto w miarÄ™ swych siÅ‚ czynić dobrze, albowiem każdy jest odpowiedzialny za wszystko zÅ‚o, popeÅ‚nione dlatego, że zaniedÂbaÅ‚ czynić dobrze."Czy sÄ… ludzie, którzy z powodu swego stanowiska nie mogÄ… dobrze czynić?"Nie ma nikogo, kto by nie mógÅ‚ czynić dobrze, jedynie samolub nie znajduje do tego sposobnoÅ›ci.Każdy dzieÅ„ nastrÄ™cza wam dosyć sposobÂnoÅ›ci, by czynić dobrze; bowiem czynić dobrze nie oznacza jedynie być miÅ‚osiernym, lecz i użytecznym w miarÄ™ możnoÅ›ci, gdzie i kiedykolwiek może być wasza pomoc potrzebna."Gdy czÅ‚owiek jest przykuty do Å›rodowiska znieprawionego, czy zÅ‚o nie stanie siÄ™ dla niego pokusÄ… nieprzezwyciężalnÄ…?"PokusÄ… owszem, lecz nie nieprzezwyciężalnÄ…; za dowód niechaj sÅ‚uÂży fakt, że nieraz znajdziecie w wystÄ™pnym Å›rodowisku wielkie cnoty i szczytne charaktery.SÄ… to duchy, które miaÅ‚y siÅ‚Ä™ opierać siÄ™ zÅ‚u i które wzięły sobie zarazem za zadanie wywieranie dobrego wpÅ‚ywu na swoje otoczenie."Czy zasÅ‚uga za dobre uczynki zależy od danych okolicznoÅ›ci, to jest czy trzeba rozróżniać różne stopnie zasÅ‚ugi w speÅ‚nianiu dobra?"ZasÅ‚uga za dobre uczynki zależy od trudnoÅ›ci, poÅ‚Ä…czonych z tym; nie ma jej tam, gdzie czyni siÄ™ dobrze bez trudu i nic to nie kosztuje.U Boga wiÄ™kszÄ… ma zasÅ‚ugÄ™ biedak, dajÄ…cy swój kawaÅ‚ek chleba, aniżeli bogacz, dajÄ…cy czÄ…stkÄ™ z tego, co mu zbywa.Chrystus miaÅ‚ to na myÅ›li, gdy mówiÅ‚ o groszu wdowim."RozdziaÅ‚ IIODDAWANIE CZCICel oddawania czciZewnÄ™trzne oznaki czciModlitwaWielobóstwo.Wojny Å›wiÄ™te.Cel oddawania czciNa czym polega oddawanie czci?"Jest to podniesienie myÅ›li do Boga.Przez oddawanie czci przybliżaÂnie siÄ™ duchem do Boga."Czy oddawanie czci wynika z uczucia wrodzonego, czy też jest skutÂkiem wpajanych nauk?"Jest uczuciem wrodzonym, jak pojÄ™cie o istnieniu Boga.Åšwiadom swej niemocy, korzy siÄ™ czÅ‚owiek przed Bogiem, który go ochrania."Czy istniejÄ… ludy, pozbawione wszelkiego poczucia czci wobec Boga?"Nie, albowiem nigdy nie byÅ‚o narodu ateistów."Czy uczucie czci wywodzi siÄ™ z prawa przyrodzonego?"Tak, gdyż wynika z uczucia wrodzonego czÅ‚owiekowi.Dlatego spoÂtyka siÄ™ u wszystkich narodów, chociaż pod najrozmaitszymi postaciaÂmi."ZewnÄ™trzne oznaki czciCzy oddawanie czci potrzebuje oznak zewnÄ™trznych?"Prawdziwe oddawanie czci przejawia siÄ™ w sercu.Przy wszystkich waszych uczynkach myÅ›lcie o tym, że Pan patrzy na was."Czy oddawanie czci przez oznaki zewnÄ™trzne jest pożyteczne?"Tak, gdy nie jest tylko pozorne.Dobrze jest dawać dobry przykÅ‚ad, lecz ci, którzy to czyniÄ… nieszczerze i jedynie na pokaz, zadajÄ…c życiem swoim kÅ‚am tej pozornej pobożnoÅ›ci, dajÄ… raczej zÅ‚y przykÅ‚ad, niż dobry i sprawiajÄ… wiÄ™cej zÅ‚ego, niż sami nawet przypuszczajÄ…."Czy Bóg przyznaje pierwszeÅ„stwo tym, którzy oddajÄ… Mu cześć w ten lub ów sposób?"Bóg daje pierwszeÅ„stwo tym, którzy czczÄ… i chwalÄ… Go szczerze, z gÅ‚Ä™bi serca swego, czyniÄ…c dobrze, a wystrzegajÄ…c siÄ™ zÅ‚ego, przed tymi, którzy korzÄ… siÄ™ przed Nim różnymi obrzÄ™dami i ceremoniami, nie stajÄ…c siÄ™ jednak lepszymi."Wszyscy ludzie sÄ… braćmi i dziatkami Bożymi; On powoÅ‚uje do siebie wszystkich, którzy zachowujÄ… Jego prawa i oddajÄ… Mu cześć, w jakikolÂwiek sposób by to czynili.ObÅ‚udnikiem jest, kto tylko zewnÄ™trznymi poÂzorami udaje nabożność.Kto przyznaje siÄ™ do wiary Chrystusowej, a jest pyszny, zawistny i zazdrosny, kto jest nieczuÅ‚y i niemiÅ‚osierny wobec bliźniego swego lub chciÂwy dóbr tego Å›wiata, ten, mówiÄ™ wam, ma nabożÂność na ustach, a nie w sercu! Bóg wszystkowidzÄ…cy rzekÂnie: "Kto zna prawdÄ™, jest stokroć wiÄ™cej odpowiedzialny za zÅ‚o popeÅ‚Ânione, niż nieÅ›wiadomy jej dziki czÅ‚owiek na puszczy i wedÅ‚ug tego bÄ™dzie też sÄ…dzony." Jeżeli potrÄ…ci was przechodzÄ…cy koÅ‚o was Å›lepiec, odpuÅ›Âcicie mu; gdy to wszakże uczyni czÅ‚owiek dobrze widzÄ…cy, wówczas z caÅ‚Ä… sÅ‚usznoÅ›ciÄ… bÄ™dziecie siÄ™ uskarżać i czynić mu wyrzuty.Nie pytajcie siÄ™ wiÄ™c, czy taki lub owaki sposób oddawania czci i chwalenia Boga jest stosowniejszy, gdyż jest to samo, co pytać siÄ™, czy jest Bogu przyjemniej być wysÅ‚awianym raczej w tym, niż innym jÄ™zyku
[ Pobierz całość w formacie PDF ]