[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Por.Simplicius (Phys.23, 33).78Por.404 b i n.79Twierdzenia Arystotelesa dobrze zgadza się z tym, co onauce Anaksagorasa pisze Platon (Crat.400 A).Wszelki ruchpochodzi od umysłu.Nawet ruch, którym poruszają się rzeczynaturalne, jest skutkiem obecnego w nich rozumu (duszy).Diels,Vorsokr.59 B 12; Themistius (24, 3); Simplicius (In Phys.164.156 - 157).80Sens tego zdania jasno wynika z poprzedniego przypisu.Nie dusza, lecz rozum jest zasadą absolutnie pierwszą w świecie.Dusza jest pojęciem pochodnym.81Diels, Vorsokr.59 B 12.To samo twierdzi Arystoteles oAnaksagorasie w różnych miejscach: De an.III, 429 a 18 - 20;Phys.VIII, 5, 256 b 24 - 27; Met.A, 989 b 14- 16.82Arystoteles odwołuje się tutaj do tradycji, bo Tales albo nicnie napisał (co jest najbardziej prawdopodobne), albo to, conapisał nie przetrwało do czasów Arystotelesa.Por.Diog.Laert.I,14.Dwa listy (Ad Pherecydem, Ad Solonem), które znajdują się uDiogenesa, są na pewno nieautentyczne).81� ����� może u Arystotelesa oznaczać nie tylko kamieńzwyczajny, lecz i magnes (Phys.VII, 10, 267 a 2); Diog.Laert.(I,24).Według Aetiusa Tales był pierwszym, który twierdził, żedusza porusza się zawsze sama.Diels, Varsokr.11 A 22.84Aetius (Plac.4, 32) cytuje tutaj Anaksymenesa,Anaksagorasa i Archelaosa.Tego samego zdania byłAnaksymander, jak świadczy Teodoret (Graec.Aff.Cur.5, 18).Teoria ta była dobrze znana Platonowi (Phaed.).WedługDiogenesa z Apollonii dusza posiada władzę poznawczą,ponieważ powietrze, z którego jest utworzona, jest zasadąwszystkiego. Obdarzona jest władzą poruszania, ponieważ powietrze jestnajbardziej subtelne ze wszystkich pierwiastków.85Twierdzenie Arystotelesa znajduje swoje potwierdzenie uPlatona (Crat.401 D, 402 A; Theaet.160 B, 162 E).86Zdaje się.że Arystoteles czyni tutaj aluzję do zwolennikówHeraklita.Za czasów Platona byli oni liczni w Jonii, a zwłaszczaw Efezie.Por.Plato, Theaet.179 D; Arist., Met.I, 5, 1010 a 11.87Według Alkmeona dusza jest ciągle w ruchu, podobnie jakciała niebieskie.Dlatego równie jak one nieśmiertelna.Diog.Laert(VIII, 83), Cicero (De nat.deor.I, 11, 27), Aetius IV, 22 (Diels,Vorsokr.24 A 12).Dusza znajduje się według niego w mózgu,który odbiera wszystkie wrażenia zmysłowe przez kanaliki(�����).De gen.anim.II, 6 744 a 8; Theophrast., De sensu 25, 26(Diels, Vorsokr.24 A 5); Aetius V, 17, 3 (Diels, Vorsokr.14 A13); Aetius, IV, 17, l (Diels, Vorsokr.14 A 8).Teorię jego przyjęliHippokrates i Platon.Burnet uważa Alkmeona za twórcę psycho-logii doświadczalnej (194).Alkmeon podkreślał również różnicęmiędzy zmysłami a rozumem (Diels, Vorsokr.24 B l a) i rozwinąłteorię zmysłów.88Arystoteles bardzo rzadko go wspomina i zawsze zlekceważeniem.Met.A, 3,984 a 3 - 4.Kratinos w poemacie�������� (Wszystkowidzący), bardzo go ośmiesza.Por.Schol.Aristoph., Ven.ad nubes 94 n.(Diels, Vorsokr.38 A 2, 3).89Tales przyjmował wprawdzie, że woda jest zasadąwszystkich rzeczy, nie powiedział jednak, że dusza jest wodą.Uczynił to dopiero Hippon.Aetius IV, 3, 9, (Diels, Vorsokr.38 A10); Hippolit.I, 16 (Diels, Vorsokr.26 A 3).90Kritias, o którym tutaj mowa, jest według Trendelenburga(196) jednym z trzydziestu tyranów.Był zwolennikiem sofistów,pozostawał w bliskich stosunkach z Platonem.Starożytni nic bylipewni, czy chodzi tu o tego Kritiasa, czy innego, również sofistę.Poprzedni nic nie napisał, ostatni pozostawił po sobie����������� (Tractatus).Por.Philoponos (89, 8); Simplicius(32,22), Alexander (u Philop.).91Dowód Kritiasa był następujący: tylko te części organizmuposiadają czucie, które są obdarzone krwią; części, które są jejpozbawione (paznokcie, kości, zęby) nic nie czują.Simplicius 32,23; Philoponos 89, 13.92Met.A, 8, 989 a 7.Terminem ������ określa Arystotelesczłowieka, który rozstrzyga spór w sądzie honorowym lubtrybunale.Tym samym słowem nazwano tych, którzy wykładalisny lub głosowali na dionizyjskich konkursach.Arystoteles zdajesię tu czynić aluzję do tego ostatniego rodzaju sędziów.93Aluzja do Anaksagorasa.Por.405 b 19
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
