[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Przymiotnik extrańo w języku hiszpańskim ma wiele znaczeń: dziwny, tajemniczy, osobliwy,egzotyczny itp.(23) Pseudo-Dionysius Areopagita: Mystica theologia, c.l; Migne PG 3, 999.(24) Spotykamy się tu z subtelnym rozróżnieniem wyższej części duszy, którą św.Doktor nazywaespfritu i niższej, którą określa jako sentido.Rozróżnienie duszy na wyższą i niższą ma swój początek wfilozofii Platona.Po Szkole Aleksandryjskiej i Orygenesie przyjęło tę naukę wielu Ojców Kościoła iniemal wszyscy mistycy, gdyż z jego pomocą mogą wyjaśnić niektóre stany wewnętrzne.Mówi o tymrozróżnieniu św.Teresa w Twierdzy wewnętrznej (mieszk.VII, rozdz.l).Mówi o nim dużo i św.Jan wDrodze na Górę Karmel.Części wyższej przypisuje wszystkie najwyższe czynności duszy, jak:kontaktowanie się z Bogiem, akty czystej miłości, kontemplację; część niższa ma więcej łączności zciałem, do niej należą te czynności, które są połączone ze zmysłami wewnętrznymi, jak np.rozmyślanie,zanim się dojdzie do kontemplacji (Droga na Górę Karmel, ks.II, rozdz.11).(25) Występuje tu w przekładzie św.Jana, cytowana już przezeń w Drodze na Górą Karmel (ks.II, r.17, n.5) sentencja św.Bernarda: Gustato spiritu desipit omnis caro.Epist.111; Migne PL 182, 2588.(26) Przychodzi ten wiatr w różnych miesiącach do Hiszpanii od wybrzeży libijskich w Afryce i przynosiznad morza wiele opadów atmosferycznych, które nawadniają ziemię.W języku hiszpańskim nazywa sięabrego.(27) W rzeczywistości odnosi się to do strofy 20 i 21, które w redakcji A Pieśni duchowej poprzedzałyniniejszą strofę.Święty przemieszczając strofy w redakcji B nie sprostował niniejszego odsyłacza.(28) Twierdzenie to, ujmujące pewien pogląd św.Jana od Krzyża, powtarza się niejednokrotnie w jegopismach, np.w Pieśni duchowej, strofy: 31, n.5 i 8; 32, n.3; 33, n.7.(29) Święty cytuje tekst zaczerpnięty prawdopodobnie z liturgii, np.z Capitulum na Nonę III niedzieliAdwentu dawnego Brewiarza rzymskiego.(30) W rzeczywistości odnosi się to do strofy 14 i 15, które w redakcji A Pieśni duchowej poprzedzałyniniejszą strofę.Święty nie sprostował w redakcji B odsyłacza.(31) Św.Jan cytuje z pamięci według Brewiarza.Była to druga antyfona na nieszpory Commune non virginum lub trzecia antyfona na urocz.Wniebowzięcia NMP.(32) Termin caudal, którego Święty użył kilkakrotnie w nn.4-7, a który tłumacz najpierw oddal przez“jestestwo", posiada w języku hiszpańskim bogatszą treść, oznaczając mienie, pieniądz, bogactwo,majątek, zasoby, znaczenie itp., co też i tłumacz następnie uwzględnił zgodnie z intencją Świętego,podkreślającego bogactwo natury człowieka.(33) Dla ilustracji uznania wartości kontemplacji wykorzystał św.Jan od Krzyża pewne wątki podanioweze słynnej i poczytnej trzynastowiecznej Legenda aurea Jakuba de Voragine, dominikanina i arcybiskupaGenui (1226-1298).Zob.Legenda na dzień św.Marii Magdaleny w.Jakub de Voragine, Złota legenda.Wybór i tłum.Janina Pleziowa.Wyd.II.Warszawa 1983, ss.274-282.(34) Uczynił to w strofie l, nn.18-25 oraz w strofie 2, nn.23-30.- Odsyłacz ten świadczy, że redakcja BPieśni duchowej powstała po redakcji A Żywego płomienia miłości.(35) Nawiązując do wspomnianej w wierszu O z “pustyni", Święty będzie opiewał w strofie 35 ikomentarzu samotność duchową; posługując się ze swobodą poety tematycznym rdzeniem wyrazu wróżnych formach, powtórzy 28 razy wyraz “soledad" = samotność, 9 razy “solo" i “soledad" = samotność,10 razy “a solas" = sam.(36) Aluzja do widzenia Mojżesza (por.Wj 33,18-23)(37) Cap.2.- Jest to traktat napisany prawdopodobnie przez dominikanina Helveticusa Teutonicusa,drukowany za czasów św.Jana od Krzyża wśród dziel św.Tomasza (por.Opera, Roma 1570-1573, t.XVII).(38) Hieronim od Krzyża, towarzysz Świętego w jego licznych podróżach, zeznał w procesie przedbiskupem w Jaen, że brat Jan od Krzyża będąc w drodze recytował rozdział 17 Ewangelii św.Janagłosem przyciszonym, ale z tak pobożnym przejęciem, że udzielało się to temu, kto szedł z nim i słyszałgo (Archiwum Watykańskie, rkps 2862, fol.137v)
[ Pobierz całość w formacie PDF ]